Vastus Medialis เป็นหนึ่งในสี่ของกล้ามเนื้อต้นขาหน้า (Quadriceps muscle) ซึ่งกล้ามเนื้อนี้ไม่อาจทำงานได้ดีหากส่วนใดส่วนหนึ่งขาดหายไป เพราะบทบาทของมันจำเป็นอย่างมากในชีวิตประจำวันของเรา หรือแม้กระทั่งนักกีฬาก็สำคัญอย่างยิ่งในทุกท่วงท่า เพื่อมีความเข้าใจในส่วนนี้มากขึ้นและสามารถนำไปใช้ในการออกกำลังกายของคุณ ในบทความนี้จะพาคุณศึกษาข้อมูลของกล้ามเนื้อส่วนนี้ให้มากขึ้น
โครงสร้างของกล้ามเนื้อ Vastus Medialis
-
องค์ประกอบหลักของกล้ามเนื้อต้นขา
อย่างที่เราได้เกริ่นก่อนหน้า มันเป็นหนึ่งในกล้ามเนื้อสี่มัดใหญ่ของกลุ่มกล้ามเนื้อต้นขาหน้าและอยู่ชิดด้านในมากที่สุด พาดผ่านจากกระดูกฟีเมอร์ถึงเข่า รูปร่างเหมือนหยดน้ำทําให้มันแตกต่างจากกล้ามเนื้อต้นขาหน้าอื่น ๆ
-
จุดเกาะต้นและจุดเกาะปลาย
กล้ามเนื้อนี้มีจุดเกาะเชื่อมต่อเนื่องบนกระดูกฟีเมอร์ โดยเส้นใยของมันเริ่มจากด้านหน้าและข้างกลาง (anteromedially) บริเวณเส้น intertrochanteric ของกระดูกฟีเมอร์ และรวมกันในส่วนของเอ็นกล้ามเนื้อ ที่เกาะกับกระดูกสะบ้า (หัวเข่า)
หน้าที่หลักของ Vastus Medialis
-
การเคลื่อนไหวหลักในร่างกาย
หน้าที่หลักของตัวหนาใหญ่ด้านในคือการยืดข้อเข่า กล้ามเนื้อนี้จะทํางานอย่างเมื่อคุณใช้ท่าทางที่เข่ามีส่วนร่วม เช่น ขึ้นบันได, เดิน, หรือการออกกำลังกายด้วยท่าออกกำลังกายเน้นที่ขา (182) และช่วยลดแรงกดทับข้างเดียวที่กระทำต่อกระดูกสะบ้า
-
บทบาทสนับสนุนในกลไกกล้ามเนื้อโดยรวม
นอกเหนือจากการยืดเข่าแล้ว กล้ามเนื้อนี้ยังช่วยยึดให้กระดูกสะบ้าเคลื่อนที่ตามกระดูกฟีเมอร์ได้อย่างถูกต้องระหว่างการเคลื่อนไหว อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม ทำให้ลดความเสี่ยงของการเคลื่อนหรือความผิดปกติของช่วงขา
การบาดเจ็บที่พบบ่อย
-
การบาดเจ็บจากการใช้งานมากเกินไป
การใช้งานกล้ามเนื้อซ้ำ ๆ หรือกิจกรรมบางอย่างมีแนวโน้มว่าอาจจะเกิดอาการบาดเจ็บหรือฉีกขาดได้ และกิจกรรมที่มีโอกาสได้รับบาดเจ็บ เช่น การปั่นจักรยาน หรือ การออกกำลังที่ใช้ขาและแรงต้าน (52) แบบไม่หยุดพัก
-
การบาดเจ็บเฉียบพลัน
แม้ว่าอาการบาดเจ็บเฉียบพลันนั้นจะพบได้น้อย แต่อาจสร้างความเสียหายที่รุนแรงได้ โดยสาเหตุมักมาจากอุบัติเหตุไม่คาดฝัน เช่น หกล้มหรือรถชนเป็นต้น ฉะนั้นการระวังภัยที่อาจเกิดขึ้นสำคัญอย่างยิ่ง ควรกระทำการใด ๆ ด้วยความไม่ประมาท
การออกกําลังกายที่มีประสิทธิภาพของแวสทัส มีเดียลลิส
-
การออกกําลังกายแบบแยกส่วน
การออกกําลังกายแบบกลุ่มกล้ามเนื้อเดียวสําหรับวาสตัส เมเดียลิส เช่น เครื่องยืดขา (Stretch Trainer) ที่ได้ประโยชน์โดยตรง นอกจากนี้การเล่นดัมเบลล์ลันจ์ (92) เป็นท่างอขาที่ช่วยเน้นกล้ามเนื้อนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
-
การเคลื่อนไหวร่วมกับกล้ามเนื้อมัดอื่น
การเคลื่อนไหวผสม เป็นการใช้ท่าทางที่ใช้กลุ่มกล้ามเนื้อหลายกลุ่มพร้อมกัน โดยท่าที่ได้รับความนิยมคือท่าสวอทกับบาร์เบล (94) เป็นการเคลื่อนไหวผสมที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มกล้ามเนื้อทั้งหมด รวมไปถึงกล้ามเนื้อต้นขาและกล้ามเนื้อกล้ามเนื้อน่องด้วย
ความสัมพันธ์กับกล้ามเนื้อใกล้เคียง
-
ความสัมพันธ์ระหว่างกล้ามเนื้ออย่างกลมกลืน
กล้ามเนื้อนี้ในทํางานร่วมกับกล้ามเนื้ออื่น ๆ ในกลุ่มกล้ามเนื้อต้นขา ได้แก่ vastus lateralis, vastus intermedius และ rectus femoris ในการออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อ ให้เล่นท่าสวอทด้านหน้าเสริมอุปกรณ์ยกน้ำหนัก(189) เพื่อให้เกิดการทำงานร่วมกันและเคลื่อนไหวได้อย่างราบรื่น
-
การสร้างสมดุลระหว่างความแข็งแรงและความยืดหยุ่น
ไม่ใช่แค่ความแข็งแรง ความยืดหยุ่นก็มีความสําคัญเช่นกัน ขณะที่การออกกําลังกายเพื่อเสริมความแข็งแรง แต่มีความยืดหยุ่นก็เพื่อป้องกันการบาดเจ็บ ด้วยการเสริมยืดเหยียดกล้ามเนื้อในกลุ่มเป้าหมาย ทำให้แวสทัส มีเดียลลิสและกล้ามเนื้อใกล้เคียงมีความอ่อนตัวเพิ่มมากขึ้น
หน้าที่แวสทัส มีเดียลลิสในกิจกรรมประจําวัน
ตั้งแต่การลุกขึ้นจากท่านั่ง, การขึ้นบันได, หรือการวิ่งเหยาะ กล้ามเนื้อนี้มีการทํางานอย่างต่อเนื่อง จะเห็นได้ว่าแม้แต่กิจกรรมพื้นฐาน เช่น การเดินยังต้องใช้การยืดเข่าซ้ำ ๆ หรือออกกำลังกายต่าง ๆ ก็ยังต้องใช้กล้ามเนื้อนี้เพื่อให้ท่าทางมั่นคง
สรุปได้ว่า การศึกษาทำความเข้าใจอย่างละเอียดของกล้ามเนื้อแวสทัส มีเดียลลิส มีความสำคัญต่อทุก ๆ คน ไม่เพียงแค่นักกีฬาเท่านั้นที่ต้องการดูแลในกล้ามเนื้อส่วนนี้ ด้วยการรวมการออกกําลังกายที่เป้าหมายและทำกิจกรรมโดยไม่ประมาท จะช่วยลดอาการบาดเจ็บที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ และเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับส่วนนี้ เพื่อให้การเคลื่อนไหวที่ต่อเนื่องอย่าลืมว่าแข็งแรงมากขึ้นการยืดหยุ่นก็สำคัญไม่แพ้กัน
คําถามที่พบบ่อย
1. กล้ามเนื้อแวตัสมีเดียลิสอยู่ส่วนไหนของร่างกาย?
กล้ามเนื้อนี้ติดอยู่ทางด้านในของต้นขา ยื่นจากกระดูกฟีเมอร์ลงมายังเข่า อีกทั้งเป็นส่วนหนึ่งของกล้ามเนื้อสี่มัดใหญ่ของกลุ่มกล้ามเนื้อต้นขาหน้า มีรูปร่างเหมือนหยดน้ำ มีบทบาทสําคัญในการยึดเหนี่ยวเข่า
2. เราจะเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อนี้ได้อย่างไร?
การเสริมความเเข็งแรง ทำได้ทั้งเฉพาะเจาะจงและออกกำลังกายแบบผสมผสาน เช่น ใช้เครื่องยืดขา, dumbbell lunges,barbell squat, และ front squat สิ่งที่สำคัญคือต้องรักษาท่าทางให้ถูกต้องเพื่อเลี่ยงอาการบาดเจ็บ
3. ทําไมกล้ามเนื้อนี้จึงมีความสําคัญสําหรับนักกีฬา?
กล้ามเนื้อนี้บทบาทสําคัญในการยึดเหนี่ยวเข่า โดยเฉพาะในช่วงสุดท้ายของการยืดเข่า การยึดเหนี่ยวนี้มีความสําคัญสําหรับนักกีฬา โดยเฉพาะกีฬาที่ต้องวิ่ง, กระโดดหรือเปลี่ยนทิศทางอย่างรวดเร็ว แวสทัส มีเดียลลิสที่แข็งแรงช่วยลดความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บของเข่า
4. ในขณะที่กล้ามเนื้อนี้บาดเจ็บ เราสามารถวิ่งหรือเดินได้ไหม?
ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการบาดเจ็บ การฉีกขาดเล็กน้อยอาจทําให้เจ็บปวดแต่ไม่จําเป็นต้องห้ามการเดินหรือวิ่ง อย่างไรก็ตาม การบาดเจ็บหรือฉีกขาดรุนแรงอาจต้องพักฟื้นและฟื้นฟูกล้ามเนื้อก่อนกลับมาทำกิจกรรมต่างๆ ที่ต้องใช้เข่า และควรปรึกษาแพทย์หากสงสัยว่ามีการบาดเจ็บ
อ้างอิง :
1. Verywell Health – The Anatomy of the Vastus Medialis. https://www.verywellhealth.com/vastus-medialis-anatomy-4691789
2. SetForSet – How to develop the teardrop muscle? The 15 best vastus medialis exercises. https://www.setforset.com/blogs/news/best-vastus-medialis-exercises
3. Healthline – 6 Quadriceps Exercises to Stabilize the Knee. https://www.healthline.com/health/fitness-exercise/vastus-medialis-exercises
