Testosterone เป็นฮอร์โมนที่สามารถพบได้ในทั้งเพศชายและเพศหญิง เป็นองค์ประกอบสำคัญในการเจริญเติบโตของร่างกายโดยรวม นอกเหนือจากเรื่องนี้แล้ว มันยังมีอิทธิพลสําคัญในการทํางานของร่างกายหลายอย่าง ตั้งแต่การควบคุมอารมณ์ไปจนถึงการช่วยในการพัฒนากล้ามเนื้อ ในบทความนี้จะพาคุณทําความรู้จักกับฮอร์โมนตัวนี้เพิ่มเติมว่าเชื่อมโยงกับสุขภาพอย่างไร และทำไมถึงมีบทบาทที่สำคัญในโลกของการออกกำลังกาย
บทบาทในการพัฒนากล้ามเนื้อ
เทสโทสเตอโรน มีบทบาทสําคัญในการพัฒนาและรักษามวลกล้ามเนื้อ มันช่วยในกระบวนการสังเคราะห์โปรตีน (protein synthesis) (245) ซึ่งเป็นกระบวนการการซ่อมแซมกล้ามเนื้อหลังการออกกําลังกาย นั่นหมายความว่าเมื่อมันอยู่ในระดับที่เหมาะสม ร่างกายสามารถฟื้นตัวได้เร็วขึ้นและสร้างกล้ามเนื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ และประเภทของการออกกําลังกายที่คุณทําสามารถกระตุ้นได้ด้วย เช่น การฝึกแรงต้านด้วยการใช้น้ำหนักหรืออุปกรณ์ (205) สามารถเพิ่มการผลิตฮอร์โมนตัวนี้ได้
กระบวนการเมตาบอลิซึม
อัตราการเผาผลาญพลังงานขั้นพื้นฐานหรือ ค่า BMR (231) กําหนดจํานวนแคลอรีที่ร่างกายเผาผลาญได้ในแต่ละวัน ยิ่งมีระดับเทสโทสเตอโรนที่สูงมากเท่าไหร่ จะยิ่งทำให้ร่างกายของคุณสามารถเผาผลาญแคลอรีและลดน้ำหนักได้ไวมากขึ้นเท่านั้น เพราะมันมีความเชื่อมโยงอย่างซับซ้อนกับกระบวนการ metabolism (235) การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ช่วยให้คุณมั่นใจว่ามีการใช้ประโยชน์จากสารอาหารในการผลิตพลังงานและการพัฒนากล้ามเนื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อิทธิพลต่ออารมณ์และสมอง
ฮอร์โมนนี้ส่งผลอย่างมากต่ออารมณ์และความสามารถทางสมอง ระดับที่สมดุลมักเชื่อมโยงกับการทํางานทางสมองที่ไวขึ้น ทำให้สุขภาพจิตดีขึ้นตามไปด้วย ซึ่งในทางตรงกันข้ามกับหากระดับฮอร์โมนนี้ต่ำ คุณจะรู้สึกหวุดหวิดง่ายและอารมณ์แปรปรวน ทำให้กระบวนการทางความคิดมีประสิทธิภาพน้อยลง ทำให้ขัดต่อการทำงานของสมอง
สุขภาพของหัวใจและหลอดเลือด
ฮอร์โมนนี้เชื่อมโยงกับระบบ cardiovascular (239) จากงานวิจัยของ Jemma Hudson ในประเทศอังกฤษ พบว่าเมื่อได้รับระดับฮอร์โมนที่เหมาะสม จะมีส่วนช่วยลดการเกิดปัญหาสุขภาพของหัวใจและหลอดเลือดได้
ปฏิกิริยากับสารอาหารและอาหารเสริมร่วม
ระดับเทสโทสเตอโรนจะช่วยให้ร่างกายใช้ประโยชน์จากสารอาหารที่จําเป็นได้อย่างมีประสิทธิภาพ ยกตัวอย่างเช่น สังกะสี (Zinc) (138) เป็นแร่ธาตุที่มีบทบาทสําคัญในการผลิตฮอร์โมนชนิดนี้ และเช่นเดียวกับรับประทานอาหารเสริมร่วมอย่าง โปรตีนจากนม (whey protein) (126) ช่วยเสริมสร้างการพัฒนากล้ามเนื้อ ซึ่งประสิทธิภาพของมันจะเพิ่มขึ้นเมื่อระดับฮอร์โมนนี้อยู่ในสภาวะสมดุล
ผลกระทบต่อความหนาแน่นของกระดูก
ไม่เพียงแต่การเจริญเติบโตของกล้ามเนื้อเท่านั้น แต่ยังสัมพันธ์กับสุขภาพกระดูกด้วย มันช่วยเพิ่มความหนาแน่นของกระดูก, ลดความเสี่ยงของกระดูกหัก, และลดภาวะกระดูกพรุนเมื่อเรามีอายุที่มากขึ้น โดยเฉพาะการออกกําลังกายที่ใช้น้ำหนักตัวเองและแรงต้าน เช่น การออกกําลังกายแบบ calisthenics (153) สามารถเสริมความแข็งแรงของกระดูกได้ดียิ่งขึ้น
อิทธิพลต่อการกระจายตัวของไขมัน
การสะสมไขมันในร่างกายเป็นจำนวนมากทำให้เราต้องออกกำลังกายเพื่อเผาผลาญไขมัน หากร่างกายมีระดับฮอร์โมนนี้สูง มักเชื่อมโยงกับปริมาณไขมันในร่างกายที่น้อยลงและช่วยต่อสู้กับภาวะอ้วน ความสัมพันธ์นี้เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทําให้การรักษาภาวะ calorie deficit (241) ได้ผลดียิ่งขึ้น
ระดับพลังงานและความอดทนทางกาย
ประโยชน์ที่เห็นได้ชัดของระดับเทสโทสเตอโรนที่สมดุล คือ ผลต่อระดับพลังงานโดยรวมและความอดทน ทำให้ระหว่างการออกกําลังกายมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน การออกกําลังกายแบบไม่ใช้ออกซิเจน (anaerobic exercises) (155) ซึ่งต้องการพลังงานในปริมาณสั้น ๆ
สุขภาพผิวหนังและเส้นผม
ในขณะที่เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางสําหรับประโยชน์ของกลไกภายในร่างกาย แต่มันยังมีบทบาทในเรื่องของความสวยความงาม โดยมีส่วนช่วยในการสร้างความยืดหยุ่นของผิว ทำให้ผิวชุ่มชื่นอิ่มน้ำ และทำให้เส้นผมใหม่งอกไวขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม หากร่างกายคุณมีฮอร์โมนนี้ผิดปกติก็จะเกิดสภาวะผิวหนังบางอย่าง เช่น หน้ามันและเป็นสิว
ปฏิสัมพันธ์กับฮอร์โมนอื่น ๆ
Testosterone มีการทำงานร่วมกับฮอร์โมนอื่น ๆ เพื่อให้ร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและอยู่ในสภาวะที่เหมาะสม อย่างเช่น การทำงานร่วมกับกรดแลคติก (237) เมื่อคุณออกกำลังอย่างหนัก จะมันถูกสร้างขึ้นมาเพื่อส่งสัญญาณให้ร่างกายซ่อมแซมและเจริญเติบโตกล้ามเนื้อ
สรุปได้ว่า เทสโทสเตอร์โรนเป็นที่รู้กันดีว่าฮอร์โมนเพศที่สำคัญที่สุดของผู้ชาย อีกทั้งยังเป็นฮอร์โมนที่จําเป็นสําหรับร่างกายมนุษย์ มีอิทธิพลต่อทุกสิ่งตั้งแต่การเจริญเติบโตของร่างกาย กล้ามเนื้อ สมอง การเผาผลาญพลังงาน ไปจนถึงความสวยงามของรูปลักษณ์ภายนอก ทั้งเพศชายและเพศหญิงสามารถได้รับประโยชน์จากระดับฮอร์โมนที่สมดุล โดยสังเกตเห็นการปรับปรุงมวลกล้ามเนื้อ ความหนาแน่นของกระดูก การกระจายไขมัน และระดับพลังงานโดยรวม ร่วมกับการออกกําลังกายและการรับประทานอาหารที่ดี สามารถมีส่วนสนับสนุนเป้าหมายสุขภาพและสมรรถภาพทางกายของคุณด้อย่างมีนัยสําคัญ
สิ่งสําคัญคือต้องระลึกไว้เสมอว่าเช่นเดียวกับฮอร์โมนชนิดอื่น การรักษาความสมดุลคือสิ่งสําคัญ ระดับที่มากหรือน้อยเกินไปสามารถนําไปสู่ภาวะแทรกซ้อน ดังนั้น จึงต้องตระหนักถึงผลกระทบของมันและติดตามการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ
คําถามที่พบบ่อย
1. วิธีธรรมชาติใดที่สามารถเพิ่มระดับ testosterone ได้?
อาหารและการออกกําลังกายสามารถมีอิทธิพลอย่างมาก ด้วยการรับประทานอาหารที่มีสังกะสี, วิตามินดี, และกรดไขมันโอเมก้า 3 ร่วมกับการออกกําลังกายอย่างสม่ำเสมอ สามารถเพิ่มระดับฮอร์โมนนี้ได้
2. ผู้หญิงสามารถมีระดับฮอร์โมนนี้สูงได้หรือไม่?
ผู้หญิงก็ผลิตเทสโทสเตอโรนได้ แม้ว่าจะมีปริมาณน้อยกว่าผู้ชาย อย่างไรก็ตาม ความผิดปกติหรือระดับฮอร์โมนที่สูงเกินไปจะนําไปสู่ภาวะที่ไม่พึงประสงค์ เช่น ภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ (PCOS)
3. การเสริมฮอร์โมนนี้มีผลข้างเคียงหรือไม่?
แม้ว่าการเสริมอาจได้รับการสั่งจ่ายเพื่อรักษาภาวะเฉพาะ แต่มันอาจมาพร้อมกับผลข้างเคียง เช่น โรคหยุดหายใจขณะหลับ, เป็นสิว, เพิ่มโอกาสความเป็นหมัน และเพิ่มความเสี่ยงของโรคหัวใจ
4. ฉันจะรู้ได้อย่างไรว่าร่างกายมีระดับเทสโทสเตอร์โรนต่ำ?
อาการทั่วไป ได้แก่ ความเหนื่อยล้า, ความอยากทางเพศลดลง, สมาธิสั้น และกล้ามเนื้อลดลง ถ้าคุณมีอาการเหล่านี้สามารถพบแพทย์ เพื่อตรวจเลือดและรับการวินิจฉัยที่แม่นยำได้
อ้างอิง :
- Mount Sinai – Testosterone. https://www.mountsinai.org/health-library/tests/testosterone
- Medical News Today – How do you boost testosterone naturally? https://www.medicalnewstoday.com/articles/322508
- Medline Plus – Could you have low testosterone? https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000722.htm
- Psychology Today – Testosterone. https://www.psychologytoday.com/au/basics/testosterone
